Statystyki przewozów PLL LOT na katowickim Muchowcu w latach 1929 – 1938

Międzynarodowy Port Lotniczy „Katowice” im. Wojciecha Korfantego w Pyrzowicach jest jednym z największych lotnisk pasażerskich i cargo w Polsce, tym samym bardzo wyraźnie wpisuje się w jej aktualny lotniczy krajobraz. Lotnictwo komunikacyjne w województwie śląskim swoje początki miało prawie 100 lat temu, ale nie w Pyrzowicach, tylko na katowickim lotnisku Muchowiec. Warto sięgnąć do tych pionierskich czasów i zaprezentować statystyki ruchu pasażerskiego oraz cargo protoplasty Katowice Airport. Zapraszamy na statystyczną podróż w przeszłość.

W piątek 2 stycznia 1929 roku zainaugurowano pierwsze w historii województwa śląskiego regularne połączenie lotnicze. Tego dnia, dokładnie o godzinie 10:45, na katowickim Muchowcu wylądował Junkers F13 o znakach rejestracyjnych P-PALL, który przyleciał z Warszawy. Samolot, który mógł zabrać na pokład do 4 pasażerów, pilotowany był przez kapitana Buszyńskiego. Po ponad 45 minutowym postoju, o godzinie 11:33 lotowski Junkers odleciał do Krakowa. Rejs firmowany był przez nowego na polskim rynku przewoźnika, zarejestrowaną 29 grudnia 1928 roku państwowo-samorządową Linję Lotniczą LOT Sp. z o.o. W 1929 roku do nazwy przedsiębiorstwa dodano przymiotnik „Polskie”.

Styczeń 1929 roku, Junkers F13 Linji Lotniczych LOT przed budynkiem lotniska na katowickim Muchowcu.
Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Dzięki analizie danych zawartych w Śląskich Wiadomościach Statystycznych możemy poznać skalę przewozów PLL LOT w ruchu rozkładowym na katowickim lotnisku w latach 1929 – 1938. Niestety nie udało mi się znaleźć danych za 1939 rok. Można przypuszczać, że ich publikację uniemożliwiła zbrojna agresja nazistowskich Niemiec na Polskę, która zapoczątkowała wybuch drugiej wojny światowej.

W początkowym okresie funkcjonowania LOT-u, Muchowiec był dla narodowego przewoźnika ważnym lotniskiem węzłowym. W 1929 roku LOT obsługiwał z tego portu aż pięć połączeń, były to trzy trasy krajowe, tj. Warszawa, Poznań i Kraków oraz dwa połączenia międzynarodowe – do Brna i Wiednia. W tym miejscu należy zaznaczyć, że Brno i Wiedeń były pierwszymi międzynarodowymi trasami w historii LOT-u. W 1929 rok ze swojej głównej bazy na lotnisku mokotowskim w Warszawie przewoźnik nie latał za granicę.

Siatka połączeń LOTu pochodząca z „Rozkładu lotów i taryfy LATO 1929”

Wraz z rozwojem działalności LOT-u, rola Muchowca jako lotniska węzłowego systematycznie słabła. Dobrze obrazują to dane dotyczące tego, jak długo poszczególne kierunki utrzymały się w lotowskiej siatce połączeń z katowickiego lotniska. Do Poznania i Wiednia LOT latał z Katowic tylko w 1929 roku, a do Krakowa i Brna od 1929 do 1933 roku. Jedynym kierunkiem, który przez ponad dekadę był dostępny z Muchowca była Warszawa. Jak już wiemy, połączenie to zainaugurowano 2 stycznia 1929 roku, ostatni rejs na tej trasie w dziejach II Rzeczypospolitej wykonano 31 sierpnia 1939 roku.

Siatka połączeń LOTu pochodząca z „Rozkładu lotów i taryfy LATO 1939”

Przejdźmy teraz do esencji tego tekstu, czyli statystyk przewozów na trasach rozkładowych z katowickiego lotniska w latach 1929 – 1938.

Połączenie Katowice – Poznań

Przypomnijmy, że ten kierunek obsługiwany był z Katowic tylko w 1929 roku, w tym czasie samoloty obsługujące tę trasę wykonały na Muchowcu 272 starty i lądowania, pokonując sumaryczny dystans 87 141 km i przewożąc 757 podróżnych oraz prawie 9,5 tony ładunków (w tym poczty lotniczej).

Połączenie Katowice – Wiedeń

Drugą trasą, którą LOT obsługiwał z Katowic tylko w 1929 roku, był Wiedeń. W tym czasie pomiędzy stolicą województwa śląskiego a stolicą Austrii wykonano 197 rejsów, co przełożyło się na dystans 64 200 km. W sumie przewieziono 235 pasażerów i prawie 23 tony ładunków.

Połączenie Katowice – Kraków

Kierunek obsługiwany w latach 1929 – 1933, w tym czasie wykonano 3 368 lotów tam i z powrotem, co dało w sumie 264 105 pokonanych kilometrów. Przez cztery lata z połączenia skorzystało 5 371 pasażerów i przewieziono 169 ton ładunków i poczty.

Połączenie Katowice – Brno

Podobnie jak trasa do stolicy Małopolski, także połączenie z Katowic do Brna realizowane było w latach 1929 – 1933. W tym okresie z Muchowca do Brna i z powrotem samoloty LOT-u poleciały 1 191 razy, pokonując w sumie dystans 282 246 km i przewożąc 1 549 podróżnych oraz 112 ton cargo.

Połączenie Katowice – Warszawa

Warszawa to jedyny kierunek obsługiwany przez cały czas funkcjonowania przedwojennego lotniska na Muchowcu, czyli od stycznia 1929 roku do końca sierpnia 1939. Dostępne dane pozwalają nam na przedstawienie statystyk za lata 1929 – 1938. W tym czasie samoloty LOT-u obsługując połączenie Warszawa – Katowice – Warszawa wykonały na Muchowcu 5 915 startów i lądowań, przebywając dystans 1 586 068 km i przewożąc 19 239 pasażerów oraz 511 ton cargo.

Podsumowanie

W latach 1929 – 1938 z siatki połączeń rozkładowych PLL LOT z lotniska na katowickim Muchowcu skorzystało 27 151 pasażerów. Samoloty w ruchu regularnym wykonały 10 943 startów i lądowań, a na swoich pokładach, oprócz podróżnych, przewiozły także 826 ton ładunków, w tym poczty lotniczej.

Tekst: Piotr Adamczyk, rzecznik prasowy Katowice Airport
Zdjęcie: Narodowe Archiwum Cyfrowe