Dokumenty w podróży lotniczej

Każdego miesiąca z Katowice Airport nie odlatuje kilkudziesięciu pasażerów którzy stawili się do odprawy biletowo-bagażowej. Powód jest prozaiczny, osoby te zapomniały wziąć na lotnisko dokumenty niezbędne w podróży lotniczej lub przy checkinie okazało się, że są one nieważne. Są to dla nas niezwykle przykre sytuacje ale agent obsługi lotniskowej nie może odprawić osoby dysponującej nieważnym dokumentem, nie mówiąc już o sytuacji gdy w ogóle taka osoba zapomniała wziąć go ze sobą. Niniejszy tekst ma za zadanie przypomnieć o najważniejszych zasadach dotyczących dokumentów w podróży lotniczej.

Przyzwyczailiśmy się już do tego, że podróżując lądem do znacznej większości europejskich państw nie przechodzimy na granicach żadnej kontroli, w tym dokumentów podróży. Inaczej jest w przypadku podróży lotniczych. Tutaj nawet podróżując do krajów Strefy Schengen jesteśmy zobowiązani do posiadania przy sobie ważnego dowodu osobistego lub paszportu. Z jednej strony dokumenty te służą do zweryfikowania danych zawartych na naszym bilecie i karcie pokładowej z drugiej, o czym często zapominamy podróżując lądem, w każdej chwili właściwe organy mają prawo dokonywać wyrywkowej weryfikacji tożsamości. Ponadto kontrola dokumentów może zostać okresowo przywrócona w przypadku zagrożenia porządku lub bezpieczeństwa publicznego.

Warto pamiętać o tym, że obszar państw Unii Europejskiej nie pokrywa się z obszarem Strefy Schengen, do której z państw Unii Europejskiej nie należą: Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Irlandia, Rumunia i Wielka Brytania. Zrzeszone są w niej natomiast następujące państwa Unii Europejskiej: Austria, Belgia, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry oraz Włochy. Ponadto pamiętajmy o tym, że kraj nie musi być członkiem Unii Europejskiej żeby należeć do Strefy Schengen. Dzięki temu należą do niej też: Liechtenstein, Norwegia, San Marino, Szwajcaria i Watykan. Podróżując do krajów Unii Europejskiej i Strefy Schengen powinniśmy mieć przy sobie ważny paszport lub dowód osobisty. W przypadku podróży poza granice Unii Europejskiej i Strefy Schengen nadal obowiązkowo należy posiadać nie tylko ważny paszport, ale także – jeśli to konieczne – wizę.

Pomimo, że paszport aktualny jest 10 lat od wydania, należy poznać wymagania dotyczące okresu jego ważności, umożliwiające przekroczeni granicy, a określone przepisami państwa do którego się udajemy. Jest to bardzo ważne, ponieważ tak jak wspomniałem na początku tekstu, wielu pasażerów, w tym przypadku głównie podróżujących z Pyrzowic na wakacje, nie odlatuje na wypoczynek ponieważ ich paszport nie spełnia tego wymogu. Dla przykładu w Kenii czy Egipcie paszport musi być ważny minimum 6 miesięcy od planowanej daty wyjazdu.

Dzieci podróżujące samolotem też muszą posiadać dokument tożsamości – analogicznie paszport lub dowód osobisty. Tym drugim mogą legitymować się w ramach Strefy Schengen. O wydanie dowodu osobistego rodzice występują w imieniu swoich pociech, które nie ukończyły 18 roku życia, we właściwym urzędzie miasta (gminy). Ważny jest on wówczas 5 lat. Należy przy tym pamiętać, że konsul nie ma stosownych uprawnień do wydania dowodu osobistego.

Z kolei o paszport prawni opiekunowie mogą starać się u wojewody lub właśnie w urzędzie konsularnym. Do jego otrzymania bezwzględna jest zgoda obojga rodziców. W wyjątkowych sytuacjach deklaracja jednego z nich może być wyrażona na piśmie, a własnoręczność podpisu poświadczona notarialnie lub przez organ paszportowy. Inne sytuacje występują na gruncie prawnym, np. ograniczona władza rodzicielska. Warto wiedzieć, że w przypadku gdy uzyskanie pozwolenia drugiego z rodziców jest niemożliwe lub utrudnione, to poza granicami kraju dokument może być wydany za zgodą tylko jednego, jeżeli przemawia za tym dobro potomka.

Paszport dla dzieci do 13 roku życia ważny jest przez okres 5 lat, a powyżej tego wieku 10 lat. Jeśli dawno nie podróżowaliśmy ze swoimi pociechami pamiętajmy, że od 26 czerwca 2012 roku dzieci, które dotychczas przekraczały granice na podstawie wpisu w paszporcie rodzica, muszą posiadać własny dokument podróży. Zmiana dotyczy tylko dzieci, które zostały wpisane do paszportów swoich rodziców przed 28 sierpnia 2006 r. Bowiem od sierpnia 2006 r. stosowana jest zasada „jedna osoba, jeden paszport” i nie ma już możliwości wpisania dziecka do paszportu rodzica.

Przed wyjazdem warto sprawdzić czy w kraju, do którego się udajemy, potrzebne jest posiadanie wizy. Może zaistnieć konieczność wcześniejszego ubiegania się o jej wydanie. W niektórych przypadkach wizę uzyskamy na lotnisku przylotowym, dokonując stosownej opłaty, jak to ma miejsce w Egipcie i Kenii.

Obok standardowych dokumentów podróży, o których mowa powyżej, należy pamiętać, że przed wyjazdem do niektórych krajów międzynarodowe przepisy sanitarne nakazują poddać się obowiązkowym szczepieniom. Muszą być one wykonane w uprawnionej przez Światową Organizację Zdrowia placówce, zlokalizowanej przy stacjach epidemiologiczno-sanitarnych. Fakt ten stwierdzany jest Międzynarodowym Świadectwem Szczepień, tzw. żółtą książeczką. Brak spełnionego obowiązku w tym zakresie powoduje problemy przy przekraczaniu granicy w kraju docelowym, które mogą się wiązać z natychmiastowym poddaniem się szczepieniu, lub w skrajnych przypadkach nawet odesłanie do Polski.

Kolejnym dokumentem, który może okazać się niezbędny, jest zaświadczenie potwierdzające autentyczność przewożonego leku. O ile przewóz medykamentów w bagażu rejestrowanym jest nieograniczony, o tyle transport leków i sprzętu medycznego w bagażu podręcznym podlega restrykcjom formalnym. Nie obowiązują wtedy ograniczenia ilościowe do 100 ml, jak w przypadku innych płynnych substancji. Nie ma też zwyczaju umieszczania leku w przezroczystej, plastikowej torebce, jednak podróżny winien poinformować funkcjonariusza o jego posiadaniu. Wskazanym jest także dysponować stosowną dokumentacją, np. zaświadczeniem medycznym, odnoszącym się do przyjmowanego leku lub używanego sprzętu medycznego (strzykawek, igieł, zasobników z tlenem i in.).

Pamiętając o wyżej przedstawionych wymogach dotyczących dokumentów w podróży lotniczej unikniemy niepotrzebnych stresów i wydatków, co w pełni pozwoli cieszyć się nam podróżą lotniczą na upragnione wakacje, do rodziny, czy też w celach zawodowych.